Çocuk ve Okul

Okul başarısızlığı, çocuğun var olan potansiyelini tam olarak kullanamayarak ders ve diğer faaliyetlerde yeteneğinin altında başarı göstermesi ve belli bir süre başarısızlığını telafi edememesi olarak tanımlanır.

Anne baba olarak çocukların başarısı için onlara öğütler veriririz ve başarıya ulaşmalarını isteriz. Fakat bu öğütler bazen bizim isteğimiz doğrultusunda olmayabilir.

Çocukların okuldaki başarısını etkileyen faktörler;

• Bireysel sebepler
  • Aileye bağlı sebepler
  • Okula bağlı sebepler

Okul başarısızlığındaki temel sebeplerdir.

• Bireysel sebeplerde fiziksel, duygusal ve bilişsel yetersizlik durumu söz konusudur. Çocuğun yaşına göre gelişimini tamamlamadan başladığı okul hayatında başarılı olma ihtimali çok düşük olacaktır. Çocuk dersleri anlayamama önyargısı içinde kendine olan güvenini kaybedecek, bu güvensizlik onu başarısızlığa götürecektir.
  • Motivasyon eksikliği
  • Ders çalışma zamanlaması
  • Arkadaş ilişkileri
  • Uyku ve beslenme problemleri
  • Görme işitme gibi fiziksel rahatsızlıklar
  • Bulaşıcı hastalıklar

(Çocuklarda okul başarısını etkiyen diğer sebepler olarak sayılabilir)

• Aileye bağlı sebeplerde ise;
  • Anne babanın hedeflerinin yüksekliği doğrultusunda çocuğa baskı kurması
  • Anne babanın arasındaki geçimsizlik problemlerinin çocuğa yansıtılması
  • Çocuğun sürekli olarak başarılı bireylerle kıyaslanması
  • Çocuğu aşırı koruyup, kollamak (Çocuğun kendi yeteneklerini kullanmasına fırsat vermemek)
  • Sosyokültürel etkileşimlerden tamamen uzak içine dönük bir aile
  • Anne babanın çocuğun okuluyla ilgili olumsuz düşüncelerini çocuğa yansıtması
  • Ailedeki maddi durumun düşüklüğü nedeniyle çocuğun çalışmak zorunda bırakılması
  • Ailede hasta, sorunlu bireyler olması
• Okulla ilgili sebepler ise;
  • Okulun fiziksel yapısının kötü olması
  • Sınıftaki öğrenci sayısının fazla olması
  • Okulda aşırı disiplin uygulanması, kuralların çok katı olması
  • Öğrencilerden üstün başarı beklenmesi
  • Sınıf içinde başarısızlık ve yetersizliğe karşı takınılan olumsuz tavır
  • Öğretmenlerin öğrencileri ile olumlu iletişim kuramaması

Başarısız olan çocuklar genelde sınıfta derslere katılmaz ve ilgisizdirler. Derse yoğunlaşamaz, kendi dünyalarına sık sık dalarlar. Ödev konusunda hassas davranamazlar. Sınıfta ya kendi köşelerindedir ya da yerinde duramaz şekilde davranırlar. Bu gibi durumlarda çocuğun başarısızlığında etkili olan faktörlerin ne olduğu düşünülmelidir.

Olumsuz durumlarda çocuğa destek olunmalı, düşünce paylaşımı yapılmalıdır. Çocuğun yeteneği ve ilgileri doğrultusunda yönlendirme yapmak okulu çocuk için daha cazip hale getirir. Çocuğun motivasyonu için başarılarında onu desteklemek, bazı başarısızlıkları görmezden gelmek çocuğun özgüveni için yararlı olabilir.

Anne babalar çocuğun kapasitesini zorlayıcı beklentiler içinde olmamalıdır.

• Çocuklarınızın yeteneklerini uzman yardımı ile belirleyin. Çocuğunuzu bu yetenekler doğrultusunda yönlendirin. Böylece çocuk hayatı boyunca başarıya bu yönlendirmeler sayesinde daha çabuk yaklaşır.
• Çocuk kendi ortamında belirli bir düzende çalışmaya alıştırılmalıdır. Çocuk çalışırken dikkatini dağıtacak uyaranlardan kaçınılmalıdır.
• Çocuğun başarısı için en yakın model etrafında gördüğü kişilerdir.
• Çocuğun çalışma saatleri nasıl düzenliyse, uyku ve yemek saatleri de düzene sokulmalıdır.
• Çocuklar sabah okula gitmeden önce kahvaltılarını yapmalıdır. Kahvaltı alışkanlığı çocukların abur cubur yiyerek açlığını gidermelerini engeller. Hayat boyu devam edecek çok önemli bir alışkanlığı (kahvaltı) kazanmış olurlar.
• Anne babalar çocuklarının öğretmenleri ile; dersleri ve sosyalliği hakkında sürekli iletişim halinde olmalıdırlar.
• Okulda ise öğrencilerinin başarıları yönünde destek veren öğretmenler çocuğun daha da başarılı, mutlu, okulunu seven bireyler olmasını sağlarlar.

Öğretmen, öğrencilerini yapamadıkları konusunda desteklemelidir. Öğretmenler ders dışında düzenli çalışma konusuna da yer vermelidir.